بسمه تعالی
طرح
درس اصول و فنون قانون‌گذاری
ویراست 1.0.0
بهمن ماه 1402- دانشگاه اصفهان
محمّد منصوری بروجنی
m.mansouri.b@ase.ui.ac.ir
mansoori66@gmail.com
هدف
یادگیری نحوهٔ مداخلهٔ کارشناس حقوقی در طرح‌ها
و لوایح قانونی و آمادگی برای نگارش طرح‌ها و لوایح قانونی.
منابع
·
انصاری،
باقر؛ اصول و فنون قانون‌گذاری؛
نشر دادگستر؛ چاپ اول؛ 1399.
·
رینرسون، آرتور.
جی؛ قانون نویسی گام به گام؛ مترجم: آزاده عبداله‌زاده شهربابکی؛ انتشارات
سمت؛ 1399.
·
شیوه‌نامه نگارش
طرح‌ها و لوایح (ویرایش پنجم)؛ اداره کل تدوین قوانین معاونت قوانین
مجلس شورای اسلامی؛ 1398.
·
زانتاکی، هلن؛
قانون‌نویسی؛ مترجم: حسن وکیلیان؛
انتشارات سمت؛ 1401.
·
بیگ‌زاده، صفر؛ شیوه‌نامه
نگارش قانون؛ مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی؛ چاپ سوم؛ 1387.
·
حاجی‌ده‌آبادی،
احمد؛ بایسته‌های تقنین؛ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ چاپ دوم؛ 1385.
شیوه
در جلسهٔ اول دانشجویان به انتخاب خود در یک
گروه سه‌نفری قرار می‌گیرند (حد اکثر 7 گروه) و یکی از «طرح‌ها یا لوایح قانونی
موضوع بررسی کلاس» به قید قرعه به آن‌ها اختصاص خواهد یافت. در جلسات تمرین، اعضای
گروه به صورت دوره‌ای حاصل اجرای آموزش در طرح/لایحهٔ خود را گزارش خواهند کرد.
امتحان پایان ترم به صورت متعارف وجود ندارد. ارزیابی
درس بر اساس گزارش‌های تمرین گروهی انجام می‌شود و نمرهٔ اعضای گروه واحد است.
گزارش کتبی پرونده که شامل یک مجموعهٔ جامع از بررسی‌ها و ارزیابی‌هاست به عنوان
امتحان کتبی پایان ترم لحاظ می‌شود.
موضوع جلسات
1.
مراجع رسمی قانون در ایران
2.
تمرین: پیشینه‌یابی برای طرح / لایحه
3.
آشنایی با ابعاد مختلف قانون‌نویسی
4.
تمرین: تجزیهٔ ابعاد سیاسی و ابعاد فنی طرح/لایحه؛ انتخاب‌های سیاسی بدیل ممکن
در طرح/لایحه؛ تنویر اصطلاحات فنی غیر حقوقی در طرح/لایحه
5.
قانون‌نویسی: الزام‌آوری و وضوح عبارات قانونی
6.
تمرین: نقد طرح / لایحه از منظر الزام‌آوری
و ارائهٔ راه حل‌های بدیل.
7.
ادغام در نظم حقوقی
8.
تمرین: ارزیابی چگونگی ادغام طرح/لایحه در نظم حقوقی و راه‌های بهبود ادغام.
9.
تنقیح قانون
10.
تمرین: ارزیابی و بهبود قواعد تنقیحی طرح/لایحه.
11.
ابتکار قانون؛ الزامات شکلی و تقدیم آن.
12.
تمرین: نقد شکلی طرح/لایحه.
13.
بررسی در کمیسیون
14.
بررسی در صحن و نهایی‌سازی قانون
15.
تمرین: ارائهٔ پروندهٔ نهایی راجع به طرح/لایحه
طرح‌ها و لوایح موضوع بررسی کلاس
1.
طرح قانونی ارتقای شفافیت مالی در کشور؛ دورهٔ یازدهم؛ شماره ثبت 842.
2.
طرح قانونی نظام آموزش همگانی؛ دورهٔ یازدهم؛ شمارهٔ ثبت 876.
3.
لایحه قانونی نحوهٔ مدیریت تعارض منافع در انجام وظایف قانونی و ارائه خدمات
عمومی؛ دورهٔ یازدهم؛ شماره ثبت 758.
4.
لایحه قانونی حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب (سلامت اجتماعی)؛ دورهٔ یازدهم؛
شمارهٔ ثبت 909.
5.
طرح قانونی کنترل و ساماندهی اجاره‌بهای املاک مسکونی؛ دورهٔ یازدهم؛ شمارهٔ
ثبت 785.
6.
طرح قانونی قانون احزاب؛ دورهٔ یازدهم؛ شمارهٔ ثبت 782.
7.
طرح قانونی شفافیت آرای نمایندگان؛ دورهٔ یازدهم؛ شمارهٔ ثبت 53.